Απόφαση Νο. 3185/2016 ΜονΠρωτΑθηνών ως Εφετείο
(Υπόθεση Αεροπορικού Δικαίου)
Στην υπόθεση αυτή το Γραφείο μας εκπροσώπησε την Εκκαλούσα-Εναγομένη Aεροπορική Εταιρία με την επωνυμία «EMIRATES AIRLINES»
Πραγματικά περιστατικά: Toν Δεκέμβρη του έτους 2008 οι ενάγοντες αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν ένα ταξίδι από την Αθήνα στην πόλη Γκόα της Ινδίας μέσω Ντουμπάι και Μπανγκαλόρ. Η αναχώρηση είχε προγραμματιστεί για τις 22.12.2008 και ώρα 15:50’ με αεροσκάφος της εναγομένης-εκκαλούσας Εταιρίας από την Αθήνα προς την πόλη Μπανγκαλόρ της Ινδίας, μέσω Ντουμπάι. Στη συνέχεια είχε προγραμματιστεί πτήση με την τοπική εταιρία Indian Airlines, για την πόλη Γκόα της Ινδίας (τελικός προορισμός). Την ημέρα της αναχώρησης από την Αθήνα εκπρόσωπος της εναγομένης Εταιρίας ενημέρωσε τους επιβάτες ότι η προγραμματισμένη πτήση θα καθυστερούσε για τεχνικούς λόγους. Μετά από επτάωρη καθυστέρηση και αναμονή στο αεροδρόμιο οι επιβάτες της πτήσης ενημερώθηκαν ότι η συγκεκριμένη πτήση θα επραγματοποιείτο την επόμενη ημέρα και για τον λόγο αυτό η εναγομένη Εταιρία μετέφερε τους ενάγοντες και τους λοιπούς επιβάτες σε ξενοδοχείο, όπου διανυκτέρευσαν. Η πτήση από την Αθήνα στο Ντουμπάι πραγματοποιήθηκε το πρωΐ της 23.12.2008 και ακολούθησε την επομένη πτήση των εναγόντων προς το Μπανγκαλόρ της Ινδίας και από εκεί στην πόλη Γκόα στις 24.12.2008, όπου έφθασαν στις 13:40’ τοπική ώρα. Οι ενάγοντες θεώρησαν την εναγομένη Αεροπορική Εταιρία υπαίτια για την καθυστέρηση των πτήσεων και για το λόγο αυτό άσκησαν αγωγή εναντίον της ζητώντας αποζημίωση σύμφωνα με τον Κανονισμό 261/2004 καθώς και χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής βλάβης που υπέστησαν με επίκληση των περί αδικοπραξίας διατάξεων του Ελληνικού δικαίου.
Το Ειρηνοδικείο δέχτηκε εν μέρει την αγωγή των εναγόντων και καταδίκασε την εναγομένη να καταβάλει νομιμότοκα στους ενάγοντες το ποσό των Ευρώ 7.127,19 ως αποζημίωση και χρηματική ικανοποίηση, πλέον δικαστικών εξόδων.
Η εναγομένη Αεροπορική Εταιρία άσκησε έφεση κατά της πρωτόδικης απόφασης προβάλλοντας εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων και κακή εφαρμογή του νόμου και παραπονουμένη ιδιαίτερα για την εκ μέρους της πρωτόδικης απόφασης απόρριψη της ένστασής της εκ του ως άνω Κανονισμού περί έλλειψης οποιασδήποτε ευθύνης για την καθυστέρηση της πτήσης για τον λόγο ότι αυτή οφειλόταν σε έκτακτες περιστάσεις, οι οποίες δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν ακόμα και αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα προς αποτροπή τους.
Νομική βάση και τελική απόφαση του Δικαστηρίου
Σύμφωνα με το Άρθρο 7 του Κανονισμού 261/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε περίπτωση ματαίωσης ή μεγάλης καθυστέρησης πτήσης παρέχεται το δικαίωμα στους επιβάτες να λαμβάνουν αποζημίωση. Περαιτέρω, στο Άρθρο 9 προβλέπεται η υποχρέωση των αερομεταφορέων να παρέχουν επαρκή φροντίδα σε επιβάτες των οποίων οι πτήσεις παρουσιάζουν καθυστέρηση, δηλαδή την παροχή γευμάτων και αναψυκτικών ανάλογα με το χρόνο αναμονής τους, τη διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο όταν αποβαίνει αναγκαία η παραμονή τους και τη μεταφορά τους μεταξύ του αερολιμένα και του καταλύματος.
Επίσης, σύμφωνα με την 14η αιτιολογική σκέψη του προοιμίου του Κανονισμού, οι θεσπιζόμενες υποχρεώσεις προς αποζημίωση του επιβάτη θα πρέπει να περιορίζονται ή και να μην ισχύουν όταν ένα συμβάν έχει προκληθεί από έκτακτες περιστάσεις (extraordinary circumstances), οι οποίες δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν ακόμη κι αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα. Tέτοιες περιστάσεις μπορούν ειδικότερα να προκύψουν σε περιπτώσεις πολιτικής αστάθειας, καιρικών συνθηκών που δεν επιτρέπουν την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης πτήσης, κινδύνων για την ασφάλεια των επιβατών, απροσδόκητων ελλείψεων στην ασφάλεια της πτήσης και απεργιών που επηρεάζουν τη λειτουργία του πραγματικού αερομεταφορέα. Από τα ανωτέρω οριζόμενα στο προοίμιο του Κανονισμού προκύπτει ότι τα ως άνω γεγονότα, η απαρίθμηση των οποίων δεν είναι εξαντλητική, δεν συνιστούν αφεαυτών έκτακτες περιστάσεις, αλλά ενδέχεται να οδηγήσουν στη δημιουργία τέτοιων περιστάσεων. Ειδικότερα, όλες οι περιστάσεις που συνδέονται με τέτοια γεγονότα δεν αποτελούν οπωσδήποτε αιτίες απαλλαγής από την υποχρέωση αποζημίωσης που προβλέπει ο Κανονισμός. Απόκειται στο επιλαμβανόμενο Δικαστήριο να εξετάσει εάν τα τεχνικά προβλήματα που επικαλέστηκε ο αερομεταφορέας στην κύρια δίκη, ανέκυψαν από γεγονότα τα οποία δεν συνδέονται αναπόσπαστα με την κανονική άσκηση της δραστηριότητας του οικείου αερομεταφορέα και διαφεύγουν του αποτελεσματικού ελέγχου του (απόφαση του ΔΕΚ της 22ης Δεκεμβρίου 2008 στην υπόθεση C-549/2007, ΝΟΜΟΣ).
Κρίνοντας με βάση τα πιο πάνω το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η εναγομένη Εταιρία προσκόμισε έκθεση καθυστέρησης για τεχνικούς λόγους, σύμφωνα με την οποία εντοπίστηκε βλάβη κατά τη διάρκεια οπτικής περιμετρικής επιθεώρησης του αεροσκάφους. Τελικά, αποδείχθηκε ότι η βλάβη δεν ήταν απόρροια πλημμελούς συντήρησης του αεροσκάφους, το οποίο υποβαλλόταν ανελλιπώς στους προβλεπόμενους ελέγχους, αλλά συνιστούσε έκτακτη περίσταση κατά την προεκτεθείσα έννοια. Πιο συγκεκριμένα, αποδείχθηκε ότι κατά τη διάρκεια οπτικής περιμετρικής επιθεώρησης του αεροσκάφους, εντοπίστηκε μια σπασμένη ράβδος υποστήριξης/συνένωσης κύριας δομής. Σύμφωνα με την κατάθεση του μάρτυρα ανταπόδειξης, ο οποίος ήταν αεροναυπηγός-μηχανικός αεροσκαφών και είχε αναλάβει με την ομάδα του την επείγουσα επισκευή της βλάβης, η θραύση της ράβδου δεν ήταν απόρροια πλημμελούς συντήρησης του αεροσκάφους αφού αυτό υποβαλλόταν ανελλιπώς από τη νηολόγησή του και κατά τον κρίσιμο χρόνο της επίδικης καθυστέρησης στους προβλεπόμενους ελέγχους.
Τελικά το Δικαστήριο έκρινε ότι η εναγομένη, η οποία είχε λάβει όλα τα εύλογα μέτρα για την αντιμετώπιση της σπάνιας και έκτακτης αυτής περίστασης, που δεν μπορούσε να προβλεφθεί και να αποτραπεί ούτε με μέτρα άκρας επιμέλειας, δεν υποχρεούται σε καταβολή της αποζημίωσης του άρθρου 7 του Κανονισμού 261/2004. Επίσης το ίδιο δευτεροβάθμιο Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι δεν συντρέχει οποιαδήποτε αδικοπρακτική ευθύνη της εκκαλούσας αεροπορικής Εταιρίας, που να δικαιολογεί την καταβολή χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης.
Εν τέλει, το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο έκανε δεκτή την έφεση της
εκκαλούσας Αεροπορικής Εταιρίας ως βάσιμη κατ’ ουσίαν και απεφάνθη υπέρ της εξαφάνισης της εκκαλουμένης
απόφασης στο σύνολό της. Ακολούθως και μετά από επανεκτίμηση της αγωγής υποχρέωσε
την εναγομένη-εκκαλούσα να καταβάλει στους ενάγοντες το ποσό των 60 Ευρώ κατά
το ήμισυ στον καθένα ως αποζημίωση εκ του άρθρου 6 του ως άνω Κανονισμού καθώς και μέρος των
δικαστικών εξόδων τους, τα οποία όρισε στο ποσό των 200 Ευρώ.
