Clyde&Co
Ενημερωτικό Δελτίο Ιουνίου 2011
www.clydeco.com/attachments/.../Aviation%20Bulletin_June%202011.pdf
(σελ.22)
Άρθρο της Louise High
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ερμηνεύει τη Σύμβαση του Μόντρεαλ
Η απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ στην υπόθεση Walz κατά Clickair, την πρώτη υπόθεση όπου κλήθηκε να ερμηνεύσει τη Σύμβαση του Μόντρεαλ 1999, αφενός σηματοδοτεί μία ευπρόσδεκτη αλλαγή, που απομακρύνεται από την υπέρ του καταναλωτή θέση που το ίδιο Δικαστήριο έχει υιοθετήσει στις περισσότερες πρόσφατες υποθέσεις με αντικείμενο τα δικαιώματα επιβατών αεροπορικών μεταφορών˙ αφετέρου όμως δημιουργεί επίσης το ενδεχόμενο σύγχυσης σχετικά με την αποκατάσταση μη περιουσιακών ζημιών βάσει της εν λόγω Σύμβασης.
Τα γεγονότα
Ο κ. Walz ταξίδευε με πτήση της Clickair από Βαρκελώνη προς Οπόρτο όταν οι αποσκευές του χάθηκαν κατά τη διάρκεια της πτήσης. Διεκδίκησε συνολικά € 3.200, εκ των οποίων € 2.700 για την αξία των αποσκευών και € 500 λόγω ηθικής βλάβης που προκύπτει από την απώλεια, σύμφωνα με το άρθρο 17 της Σύμβασης του Μόντρεαλ. Η Clickair απέρριψε το αίτημα με την αιτιολογία ότι το αιτούμενο ποσό υπερβαίνει το όριο ευθύνης των 1.000 ΕΤΔ σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ.2 της Σύμβασης. Το ερώτημα που τέθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ήταν εάν το όριο ευθύνης που αναφέρεται στο άρθρο 22 παρ.2 περιλαμβάνει τόσο την ηθική βλάβη όσο και υλικές ζημιές, ή αν, όπως έχει ήδη αποφασιστεί από τα ισπανικά δικαστήρια, η ηθική βλάβη υπόκειται σε χωριστό όριο του ίδιου ποσού, έτσι ώστε το συνολικό συνδυασμένο όριο ευθύνης για αμφότερα αυτά (υλικές ζημίες και ηθική βλάβη) να είναι 2.000 ΕΤΔ.
Η απόφαση
Δημοσιεύοντας την απόφασή του το Δικαστήριο έκρινε ότι το όριο των 1.000 ΕΤΔ πρέπει να ισχύει για τη συνολική ζημία. Το Δικαστήριο έκρινε ότι μια «δίκαιη ισορροπία συμφερόντων» απαιτεί, σε διάφορες περιπτώσεις στις οποίες ο μεταφορέας θεωρείται υπεύθυνος, σύμφωνα με τη Σύμβαση του Μόντρεαλ, να καθιερωθούν σαφή όρια στην αποζημίωση σχετικά με τη συνολική ζημία που υπέστη κάθε επιβάτης σε κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις, ανεξάρτητα από τη φύση των ζημιών που προκαλούνται στον συγκεκριμένο επιβάτη.
Στην απόφασή του το Δικαστήριο ερμήνευσε τη Σύμβαση (που αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Κοινοτικού δικαίου). Η σύμβαση δεν ορίζει τη λέξη «ζημία» και το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πρέπει να ερμηνευθεί ως περιλαμβάνουσα τόσο την υλική ζημία όσο και την ηθική βλάβη. Η απόφαση αυτή, ενώ είναι χρήσιμη στις αεροπορικές εταιρείες, κρίνοντας ότι υπάρχει μόνο ένα, ενιαίο όριο, και όχι δύο, οδηγεί σε μια πιθανή σύγκρουση με την προηγούμενη αγγλική και διεθνή νομολογία, κατά την οποία παγίως γίνεται δεκτό ότι αποζημίωση για την απώλεια απόλαυσης, την αγωνία και την ταλαιπωρία δεν αποδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 17. Επιπλέον, υπάρχουν γνωστές αποφάσεις από τη Βουλή των Λόρδων και το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, σύμφωνα με τις οποίες, βάσει της Σύμβασης, βλάβες ψυχικού τραυματισμού δεν είναι αποκαταστατέες.
Σχόλιο
Η εκ μέρους του Δικαστηρίου ερμηνεία της λέξης «ζημία» στη Σύμβαση, στην υπόθεση αυτή φαίνεται να προβλέπει αποζημίωση για την ψυχική αγωνία κλπ, εφόσον συνδέεται με την απώλεια των αποσκευών. Κάτι τέτοιο δεν προκαλεί πολλά προβλήματα όταν η αξία των αποσκευών που απωλέσθησαν ή καταστράφηκαν είναι τουλάχιστον 1.000 ΕΤΔ (ή, πλέον, λόγω της αύξησης που οφείλεται στην τιμαριθμική αναπροσαρμογή, 1.131 ΕΤΔ). Ωστόσο, όταν μία αξίωση για απώλεια ή φθορά των αποσκευών είναι σημαντικά χαμηλότερη από το ως άνω όριο ευθύνης, ή όταν η αξίωση υποβάλλεται αποκλειστικά και μόνο για ηθική βλάβη σε σχέση με οποιαδήποτε τέτοια απώλεια ή ζημία, τα εθνικά δικαστήρια ίσως διερωτηθούν για το αν θα πρέπει να ακολουθήσουν την πάγια νομολογία και να μην επιδικάσουν αποζημίωση για μη περιουσιακή βλάβη, ή, αντιθέτως, να επιδικάσουν αυτή την αποζημίωση, υπό το πρίσμα της προεκτεθείσας προσέγγισης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε επικοινωνήστε με την Louise High στην ηλεκτρονική διεύθυνση louise.high@clydeco.com
